اصلا چرا ؟

مطالعه موردی جلوه های بصری: سریال یوسف پیامبر(ع) - 4

سایت خبری سیما فیلم/ امیررضا معتمدی :کلاغ ها، گاوها و گندم ها مهمترین موارد جلوه های بصری از قسمت 21 تا 24 سریال حضرت یوسف هستند. آنچه درمورد این سوژه ها اهمیت دارد فتورئالیسم بکار رفته در  طراحی و متحرکسازی این مدلهای کاملا سه بعدی است که در قسمتهای پیشین در بخشهای آموزشی در مورد فتورئالیسم در تصاویر مجازی بطور کامل صحبت کردیم. اکنون نمونه های عملی فتورئالیسم را در سریال حضرت یوسف مرور خواهیم نمود.

کلاغها

یکی از زندانیان همراه حضرت یوسف در خواب می بیند که سبدی از نان بر سر دارد و پرندگان از آن سبد نان میخورند، حضرت یوسف خواب زندانی را تعبیر می کند و در بیداری زندانی بر سردار مجازات آویخته شده و پرندگان از سرش تغذیه می کنند. از آنجا که در ادامه داستان قرار بود پرندگان از سر زندانی آویخته تغذیه کنند کلاغ بعنوان پرنده مناسب این نقش انتخاب شد. و چون کلاغ به هیچ وجه تحت کنترل نبوده و امکان فیلمبرداری از مجموعه کنترل شده ای از آنها وجود ندارد، تصمیم گرفتیم تا آنها را بطور سه بعدی بسازیم و متحرک کنیم.
با فیلمبرداری از چند کلاغ نمونه هایی از جنس بال و پر و حرکات داخلی و بال زدن آن را ثبت کردیم و ابتدا مدلی کاملا سه بعدی منطبق بر کلاغ سوژه ساختیم و با پرهای نمونه برداری شده از خود کلاغ مدل سه بعدی را جنسیت دادیم. جنسیت شامل لایه های رنگی و واکنشی به نور بودند تا پرها در زوایای مختلف همان تاثیرپذیری واقعی را نسبت به نور داشته باشند.

سپس مدل استاتیک ساخته شده را برای حرکات درونی متناسب کردیم. برای این منظور اسکلتی مشابه اسکلت پرنده در درون آن کارگذاشتیم تا کلاغ ما بتواند بالهایش را باز و بسته کند، سرش را حرکت دهد، منقارش را باز کند و ...

سپس بر اساس حرکاتی که از کلاغ بر چشم بیننده آشناست کلاغ را متحرک نموده و در نماهای مورد نیاز تعدادی از آنها را در کنار هم پرواز دادیم.

موضوع مهم در مورد پرواز کلاغها این بود که همچون تمام حرکات آشنا برای چشم بیننده این پرواز باوجودیکه حقیقی نیست ولی باید واقعی به نظر برسد و بیننده کلاغ را غیرواقعی یا جدا از صحنه نبیند و از سوی دیگر هیچیک از کلاغها مشابه دیگری بال نزند و تکرار در حرکات آنها ساختار طبیعی داشته باشد. از این رو حرکت هر کدام از کاغها مستقل و جدا از دیگری ساخته شد.

مورد مهم دیگر در در تمام انیمیشنهای فتورئالیستیک باید مورد توجه قرار گیرد نورپردازی است. همانطور که در قسمتهای ابتدایی ذکر شد برای باور پذیری بیشتر سوژه سنتتیک به نمای رئال باید از نور محیط اصلی الگوبرداری شده و در نمای انیمیشنی همان خصوصیات از جمله نوع، جهت، شدت و رنگ نور برای نورپردازی سوژه سنتتیک بکار گرفته شود.

گندم ها
خواب گندم یکی از خوابهای اصلی در سریال حضرت یوسف است. فرعون در خواب می بیند که هفت گندم زرد هفت گندم سبز را بیمار و نابود می کنند. از آنجا که گندمهای زرد حس گندم رسیده را دارد برای انتقال حس بیماری و قحطی از گندمهای رنگ پریده و کم دانه استفاده شده تا این حس منتقل شود. مدل سه بعدی گندم ها با جزئیات بالا ساخته شدند و جنسیت گندم از نمونه های واقعی استخراج شده و مدل سه بعدی گندم با جنسیت کامل تکمیل گردید.
از آنجا که این گندم ها باید حرکت کرده و بدور یکدیگر می پیچیدند نیازمند اسکلتی حرکتی بودند. که این اسکلت به ساختار مدل آنها اضافه گردید. و مورفهای حرکتی که جهت ایجاد حس نسیمی ملایم برای دور شدن از ایستایی گندم ها و افزایش باورپذیری به نما اضافه گردیدند. در پایان سکانس نیز انیمیشن ذره ای برای نابودی کلیه گندم های بیمار بکار رفته است.

تاریخ انتشار:11/10/87
ساعت انتشار:13:30

 »» 3 بخش دیگر از 4 قسمت جلوه های ویژه را اینجا بخوانید.

مطالعه موردی جلوه های بصری: سریال یوسف پیامبر(ع) ـ 3

سایت خبری سیما فیلم/ امیررضا معتمدی: در این قسمت به شرح موردی جلوه های بصری قسمت های نهم تا شانزدهم از سریال «یوسف پیامبر(ع)» می پردازیم و جهت خلاصه گویی از تکرار مواردی چون تکثیر نما های لانگ شات در شهرها و اصلاح رنگ آسمان و درج ابر و حذف و اضافه آکسسوار صحنه پرهیز می نماییم.
اولین مورد، خواب یکی از همراهان حضرت یوسف در سفر به مصر است که آن شخص بی آن که بداند یوسف پیامبر است، در خواب می بیند که این کودک سوار بر شتر از بیابانی بی آب و علف، زیر آفتاب سوزان می گذرد؛ در حالی که ابری بر سرش سایه افکنده و صحرا پشت پای شترش سرسبز می شود. این سکانس در چهار نما طراحی و ساخته شده که در اینجا به توضیح نماهای لانگ شات بسنده می کنیم.

(تغییر تصاویر در هر دو عکس، اولی قبل از  تغییر است و دومی بعد از آن.)

ابر انیمیشن با ساختار دو بعدی بوده و برای آن که قصد و هدفش برای سایه افکنی بر سر پیامبر را به نمایش بگذاریم از حرکت با ساختار درونی بهره بردیم؛ یعنی این احساس را ایجاد کردیم که ابر تحت تاثیر باد نیست بلکه خود حرکت می کند. زمین ابتدا توسط بافت چمن سبز شده و سپس بوته های کوتاه سبز رنگ از آن سر برآورده و بوته های گل و درختچه ها ظاهر می شوند.
***
مورد بعد، نمای شهر و عبادتگاه گربه پرستان است که این نما از ترکیب یکی از دکورهای مصر بر روی پس زمینه ای از ساحل رودخانه در شهرک دفاع مقدس شکل گرفت. سپس در دور دست، شهر بزرگی ایجاد و بر اطراف معبد، جا به جا گربه هایی درحال استراحت در رنگ ها و ابعاد متفاوت ترکیب شدند. آسمان نیز با ابری مناسب تزیین گردید. در نهایت، جهت افزایش باور معبد از تصویر دو تندیس گربه در اطراف ساختمان معبد بهره بردیم.

مورد بعد درج سازه عظیم اهرام ثلاثه در غرب رود نیل بود. این سازه می بایست بسیار بلند و عظیم دیده می شد که البته در طول سریال متناسب با هر نما در اندازه های مختلف با پس زمینه ترکیب گردیده است.

این سازه مشتمل بر سه هرم بزرگ و چندین هرم کوچک و مجسمه ابوالهول بود که بسته به جهت نما از چپ یا راست، درست رو به روی اسکله قرار دارد.
***
مورد دیگر، تکثیر نمای لانگ شات شهر طبس در مصر باستان است. تکثیر ساختمان های شهر، حذف سوله های اضافی در نمای اصلی، اصلاح رنگ آب رودخانه نیل و درج چند قایق کوچک بر روی رود و ابرها در آسمان از موارد قابل ذکر است.

در بازار برده فروش ها فرشته بر حضرت یوسف ظاهر می گردد و دیگران حضور فرشته را حس نمی کنند. در این وضعیت، فرشته در میان جمعیت از بین دیگران عبور می کند و جلو می آید که این پلان بدون استفاده از پرده آبی طراحی و با روش رتوسکوپی ساخته و ترکیب شده است.

***

نماهای متفاوتی از بالکن قصر زلیخا که در چندین سکانس روز و شب به کار رفته است. فضای خارج بالکن کاملا کروماکی بوده و نمای بیرون بالکن به طور کامل در چندین لایه از درخت ها، رود نیل، کوه ها، اهرام و آسمان ابری روز یا شب ساخته و ترکیب گردیده است.

***
نمای بیرونی زندان زاویرا در روز و شب که سوله های صنعتی در اطراف آن حذف و آسمان شب، ماه و آتشدان ها به زندان اضافه شده اند.

تاریخ انتشار:2/7/87
ساعت انتشار:14:20

 »» 3 بخش دیگر از 4 قسمت جلوه های ویژه را اینجا بخوانید.

مطالعه موردی جلوه های بصری: سریال یوسف پیامبر(ع) -2

سایت خبری سیما فیلم/امیررضا معتمدی: در این قسمت به شرح جلوه های بصری قسمت پنجم تا نهم سریال تلویزیونی «یوسف پیامبر(ع)» می پردازیم. در این چهار قسمت، خواب گرگ ها، خواب ماه و ستاره ها، حضور شیطان نزد برادران، حضور فرشته در چاه و پلان توفان را بررسی خواهیم کرد.

خواب گرگ ها که توسط حضرت یعقوب(ع) رویت می گردد، روایت تعقیب کودکی توسط یازده گرگ است که در نهایت کودک به دره ای سقوط می کند. بنا به نیاز داستان مبنی بر عدم تاکید بر چهره کودک، تصمیم گرفته شد تا اتفاق در فضای شب حادث گردد. از آنجا که نورپردازی فضاهای لانگ شات طبیعی در شب با القای نور مهتاب و عدم وجود نورهای موضعی، مشکلاتی از جمله رویت منابع نوری به کار رفته و عدم یکدستی نور در سراسر فضای تصویری را ایجاد می نماید، قرار شد تا فیلمبرداری در روز انجام گردد و سپس کل سکانس به شب تبدیل شود. از آنجا که نمای حضرت یعقوب از زاویه پایین فیلمبرداری می شد، از این رو نیاز به رویت ستاره ها هم بود. بنابر این از تکنیک تراکینگ بهره گرفته  و ستاره ها در نمای متحرک از حضرت یعقوب ترکیب شد. نکته بعدی که بسیار حائز اهمیت است عدم امکان حرکت چندین گرگ با هم در یک مسیر در جلوی دوربین است که برای ساخت این نماها از تکثیر گرگ ها در نماهای لانگ شات و کروماکی در نماهای بسته استفاده شد. در نمای سقوط کودک به دره نیز از ادواتی جهت مهار سقوط بازیگر استفاده شد تا به او آسیبی وارد نیاید و در نهایت همه آنها در تصویر نهایی حذف گردیدند.

(تغییر تصاویر در هر دو عکس، اولی قبل از  تغییر است و دومی بعد از آن.)

خواب خورشید و ماه و ستاره ها خواب حضرت یوسف (ع) است که در آن، حضرت خود را در بیابانی در تاریکی می یابد و متوجه فرود آمدن نوری از آسمان می گردد. این نور قصر و تخت پادشاهی را برای آن حضرت می سازد و فرشتگان او را دعوت به تخت پادشاهی
کرده و لباسش را به لباس پادشاهی مبدل می¬کنند. سپس آن حضرت متوجه فرود آمدن خورشید و ماه و یازده ستاره می گردد که به ایشان سجده می کنند. از نکات مهمی که در شکل دادن این سکانس وجود داشت، به تصویر کشیدن سجده خورشید و ماه و ستاره بود که پس از بررسی انواع حالات ممکن جهت انتقال بهترین تصویر، به این نتیجه رسیدیم که اجرامی چون خورشید و ماه و ستاره که در تصویر به شکل نور رویت می گردند، باید برای سجده هیبت انسانی بیابند. زیرا سجده مفهومی است که در هیبت انسانی برای مخاطب مفهوم خواهد بود. پس نورها به هیبتی انسانی مبدل شده و سپس سجده نمودند. تمامی فضاهای بیابان، سنتتیک و ساختگی است و انیمیشن فضای قصر  بر اساس دکور موجود طراحی و اجرا گردیده است. هیبت های انسانی خورشید و ماه و ستاره نیز در فضای کروماکی فیلمبرداری شده و در پس زمینه سنتتیک، نیمی بیابان و نیمی قصر با انیمیشن فرود نورها ترکیب شدند.

در نمایی دیگر هنگام توطئه برادران، حضور شیطان را در آتشدان محل توطئه رویت می کنیم که تصویر شیطان بر روی نمای آتش و هر دو بر روی چراغ روغن سوز ترکیب شده اند.

در جایی دیگر نیاز به ایجاد توفانی عظیم در نمایی لانگ شات بود که برای ساخت این نما، انیمیشن توفان که با تکنیک ذره ای ساخته شده بود با نمای اصلی ترکیب شد.

حضور شیطان در سایه یکی از برادران حضرت یوسف در هنگام توطئه و نزول فرشته در چاه بر حضرت نیز از پلان های قابل ذکری محسوب می شود که خود تصویر، گویای نکات فنی خودش است.

تاریخ انتشار:9/6/87
ساعت انتشار:15:15

 »» 3 بخش دیگر از 4 قسمت جلوه های ویژه را اینجا بخوانید.

مطالعه موردی جلوه های بصری: سریال یوسف پیامبر(ع) ـ 1

سایت خبری سیما فیلم/امیررضا معتمدی: این سلسه مطالب مروری اجمالی بر دنیای جلوه های بصری سینمایی به صورت تئوری دارد .اکنون برای آشکار شدن قابلیت های عملی این دستاورد به شرح سکانس ها و پلان های مرتبط در یکی از سریال های زنده تلویزیونی خواهیم پرداخت. سریال تلویزیونی «یوسف پیامبر(ع)» که اخیراً پخش آن از شبکه اول سیما شروع شده، پیش تولید آن از 5 سال قبل آغاز گردید و مراحل پس تولید آن نیز بیش از یکسال و چند ماه به طول انجامید. این سریال در نوع خود اولین نمونه ای است که به روش 35 میلیمتری با دوربین BL فیلمبرداری و جلوه های بصری آن نیز بر روی راش های اسکن شده با استاندارد 2k توسط استودیو صبا اجرا گردیده و مثال خوبی از انواع محسوس و نامحسوس جلوه های بصری از دیدگاه مخاطب است؛ پلان هایی که جلوه های بصری در آن پنهان و یا به طور محسوس آشکار هستند. فضاسازی ها، دکورهای مجازی، حذف و اضافات از انواع نامحسوس جلوه های بصری این سریال محسوب می شوند که در تکثیر شهرها و روستاها و معماری های عظیمی چون اهرام کاربرد موثری داشته اند. خواب های این سریال از انواع محسوس به شمار می روند؛ همچون خواب حضرت یوسف و حضرت یعقوب، خواب زندانی ها و خواب فرعون.

(تغییر تصاویر در هر دو عکس اولی قبل از  تغییر است و دومی بعد از آن.)

*** نمای اکستریم لانگ شات روستای فدان (نامحسوس)
در نمای حرکت عرضی در کادر اکستریم لانگ شات از روستای فدان همان گونه که در تصاویر مربوطه می توان دید، روستا از نشانه¬های پشت صحنه پاکسازی شده، و خانه ها و نخل ها به طور زنده و متحرک تکثیر عرضی و عمقی پیدا کرده، نیمه ناقص معبد کامل شده و فضای اطراف آن نیز اصلاح گردیده است. از آنجا که پلان از نوع متحرک است، تراکینگ عناصر متحرک و تثبیت لرزش های دوربین جزو لاینفک مراحل اجرایی به شمار می روند.

در نماهای فیکس نیز که ساده تر از این نما هستند روستای فدان تکثیر گردیده، در این نماها سوله های موجود و اضافی در نما حذف و نیمه ناقص آتشکده ساخته شده، شهر به طور عرضی تکثیر یافته، پرنده و عناصر زنده به کادر مربوطه اضافه شده است.

*** پلان های آتش زدن محکوم (نامحسوس)
در نماهایی که قرار بر آتش زدن محکوم و بازی جادوگر در کنار آتش بوده، عملا امکان نزدیک شدن بازیگران به آتش وجود نداشت. از این رو، در این نماها حتی بدون نیاز به استفاده از پرده آبی، آتش با پلان اصلی ترکیب گردید. در این نماها پلان های آتش مستقل فیلمبرداری شده و با روش difference matte  در پلان های مورد نظر جاسازی گردید. اصلاح نور و جنس آتش و ایجاد هورم از جمله اقداماتی هستند که برای ایجاد حس واقعی در این نماها کاربرد موثری داشته اند. از مزایای این روش برای ساخت و ترکیب آتش می توان از اکسپوز بهتر آتش جهت رویت آن در نور روز، بی خطر بودن اجرای این نماها برای بازیگران و تسریع در روند فیلمبرداری با روش تعریف شده نام برد.

*** نماهای روز به شب (نامحسوس)
از آنجا که فیلمبرداری در شب برای نماهای لانگ شات و اکستریم لانگ شات به دلیل عدم امکان نورپردازی این فضاهای بزرگ امکان پذیر نیست، از روش روز به شب استفاده  می شود. از مزایای این روش می توان به عدم نیاز به نورپردازی، نزدیک بودن جنس نور به واقعیت نور شب، عدم ایجاد نورهای موضعی با افت مسافتی و امکان اصلاح گاما و کنتراست در مرحله پس از تولید اشاره نمود. البته در این نماها وقتی آسمان رویت می گردد، درج ستاره¬ و ماه با اکسپوز مناسب نیز از مزایای این روش به شمار می رود؛ زیرا در فیلمبرداری از نماهای شب، اکسپوز ماه و ستاره در کنار اجزای دیگر همیشه کاری دشوار با نتیجه نامطمئن بوده است.

ایجاد افکت رعد و برق نیز در یکی از پلان ها با روشی مشابه ساخته و پرداخته شد که این پلان از نوع نامحسوس به شمار می رود.

*** خواب چوبدستی حضرت یوسف (ع) (محسوس)
خواب چوبدستی حضرت یوسف (ع) بر اساس اصل سند قرآنی طراحی و ساخته شده است. در این خواب که حضرت در کودکی آن را می بیند، کنار برادرانش چوبدستی خود را در زمین فرو می کند و چوبدستی زنده شده، رشد کرده و به درخت تنومندی تبدیل می گردد و سایه بر سر او و برادرانش می افکند. این خواب در اجرای جلوه های بصری از نوع محسوس به شمار می رود؛ زیرا هیچ چوب مرده ای در زمانی کوتاه به درختی زنده و تنومند تبدیل نمی شود. عنصر درخت که قرار بود زنده و متحرک باشد، در این سکانس از نوع انیمیشن سه بعدی بوده که بر روی فیلم اصلی با روش کلید آلفا ترکیب گردیده است.

تاریخ انتشار:5/6/87
ساعت انتشار:12:00